Odwołanie darowizny przez rodziców z powodu utraty pracy
-
MarekGośćCześć wszystkim,
chciałbym podpytać o taką sytuację „z życia”:
Kilka lat temu rodzice podarowali mi w formie darowizny kawalerkę w mieście X. Niedawno straciłem pracę i od kilku miesięcy nie mam stałego zatrudnienia. Rodzice o tym nie wiedzą – na razie im tego nie powiedziałem, bo liczyłem, że szybko znajdę coś nowego i sprawa „rozejdzie się po kościach”.
Zastanawiam się nad dwoma rzeczami:
Czy sam fakt, że obecnie nie pracuję, może być dla rodziców podstawą do odwołania darowizny?
Czy to, że przez jakiś czas ukrywałem przed nimi brak pracy (nie mówiłem prawdy, unikałem tematu), może zostać potraktowane jako powód do cofnięcia darowizny?
Z góry dzięki za wszelkie wyjaśnienia – zanim zapłacę za poradę w kancelarii, chciałbym chociaż z grubsza wiedzieć, na czym stoję.
DafiGośćSam brak pracy nie jest podstawą do odwołania darowizny. Odwołać darowiznę po jej wykonaniu można zasadniczo tylko z powodu rażącej niewdzięczności obdarowanego wobec darczyńcy (np. ciężkie znieważanie, przemoc, całkowite zerwanie relacji itp.), a nie z powodu sytuacji finansowej obdarowanego.
To, że nie powiedziałeś rodzicom o utracie pracy, raczej nie spełnia kryterium rażącej niewdzięczności. Może to być dla nich przykre albo odebrane jako brak szczerości, ale w świetle przepisów zazwyczaj to za mało, aby skutecznie cofnąć darowiznę.
Jeżeli rodzice chcieliby coś „odkręcać”, to i tak musieliby to zrobić w określonej formie (np. pisemne oświadczenie o odwołaniu darowizny), a ewentualny spór o ważność takiego odwołania i tak rozstrzygałby sąd. Jeśli masz wątpliwości albo czujesz, że relacje są napięte, warto skonsultować się z prawnikiem lokalnie i mieć konkret pod swoją sytuację.
BoruGośćZatajanie przed rodzicami faktu utraty pracy co do zasady nie spełnia kryterium „rażącej niewdzięczności”.
Orzecznictwo i doktryna podkreślają, że rażąca niewdzięczność wymaga kwalifikowanego, zawinionego działania przeciwko darczyńcy. Brak szczerości w kwestii zatrudnienia może być źle odebrany w relacjach rodzinnych, ale sam w sobie zazwyczaj nie jest uznawany za przesłankę z art. 898 § 1 k.c.Warto dodać, że art. 896 k.c. pozwala odwołać niewykonaną darowiznę, gdy stan majątkowy darczyńcy tak się pogorszył, że wykonanie darowizny zagraża jego utrzymaniu – w Pana przypadku darowizna jest już wykonana, więc ten przepis nie ma zastosowania.
Art. 897 k.c. nakłada na obdarowanego obowiązek wsparcia darczyńcy, gdy ten popadnie w niedostatek – ale chodzi tu o obowiązek alimentacyjny, a nie automatyczne cofnięcie darowizny.Odwołanie darowizny następuje w drodze oświadczenia darczyńcy skierowanego do obdarowanego; przy nieruchomości w praktyce wymaga to dalszych czynności (akt notarialny, a przy sporze – postępowanie sądowe).